بررسی میزان انطباق واژه های پایه در کتابهای آموزش زبان فارسی با نیازهای فارسی آموزان خارجی

پژوهش حاضر به بررسی میزان انطباق واژه‏های پایه در کتاب‏های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان با نیازهای فارسی‏آموزان خارجی پرداخته است. هدف از انجام این تحقیق بررسی و نقد کتاب‏های موجود به لحاظ بافت واژگانی بوده است، تا از این طریق بتوان به نقاط ضعف و قوت کتاب‏ها و مطالب درسی دست‏ یافت. برای انجام این پژوهش یکی از کتاب‏های آموزش زبان فارسی با عنوان «واژه‏آموزی» برای بررسی انتخاب شده است. از آنجا که آموزش واژه‏های پایه اساسا با مقطع پایه ارتباط می‏یابد، از مجموعه سه جلدی واژه‏آموزی کتاب اول که برای سطح مقدماتی است انتخاب شده است. جامعه آماری این پژوهش را فارسی‏آموزان مقطع پایه مرکز آموزش زبان فارسی قزوین تشکیل داده‏اند. دانشجویان این مرکز با هدف آموختن زبان فارسی برای کسب توانایی ارتباط به زبان فارسی در این مرکز مشغول به تحصیل هستند. در ابتدا واژه‏های جدید 24 درس از کتاب واژه‏آموزی استخراج شدند. با در نظر گرفتن هدف و نیاز ارتباطی این فارسی‏آموزان و از طریق مشاهده مستقیم در کلاس‏های آنان واژه‏های این دروس با نیاز فارسی‏آموزان مقایسه شده و واژه‏های اضافی، نامناسب و مفید این کتاب تفکیک شدند. نگارنده در بررسی واژه‏های این کتاب از نظرات خود فارسی‏آموزان، اساتید و از مجموعه واژه‏های پایه خانم دکتر نعمت‏زاده بهره گرفته است. در نهایت واژه‏های هر درس از کتاب در سه گروه واژه‏های اضافی، واژه‏هایی با توزیع نامناسب و واژه‏های باقی‏مانده یا مفید ارائه شده است. در نهایت تعداد کل واژه‏ها و واژه‏های مفید و اضافی این کتاب شمارش شد و این نتیجه حاصل شد که از کل 1184 واژه جدید این کتاب تنها حدود 520 واژه یعنی 9/43 درصد کل واژه‏های کتاب قابل تدریس هستند. به این ترتیب بیش از نیمی از واژه‏های این کتاب غیرمفید و قابل حذف هستند. واژه‏های کلیدی: واژه‏های پایه، فارسی‏آموزان، آموزش واژه، آموزش واژه‏های پایه، تحلیل نیازها